بیانیه پایانی چهاردهمین کنفرانس تونل ایران
چهاردهمین کنفرانس تونل ایران با حمایت انجمن بینالمللی تونل (ITA) و با مشارکت جمع بزرگی از مدیران، کارشناسان، صنعتگران، اساتید و دانشجویان مرتبط با حوزۀ تونلسازی، در روزهای ۱ تا ۴ خرداد ماه ۱۴۰۲ در هتل المپیک تهران برگزار گردید. در این رویداد علمی همچون دورههای گذشته، مسائل مختلف تونلسازی کشور در قالب نشستهای تخصصی، کارگاههای آموزشی و جلسات سخنرانی و ارائۀ مقالات مورد بحث و بررسی کارشناسان تونلسازی کشور قرار گرفت. در کنفرانس چهاردهم، تلاش شد که فضایی علمی برای تبادل نظر دانشگاهیان، کارشناسان و مدیران صنعت تونل کشور ایجاد و زمینههای لازم برای انتقال تجربیات ارزنده کلیه صنعتگران تونل فراهم گردد. با بررسی نتایج کلیۀ مباحث مطرح شده در بخشهای مختلف این کنفرانس موارد ذیل به عنوان نکاتی مهم برای پیگیری در سالهای پیشِرو مورد توجه کمیتۀ برگزارکنندۀ کنفرانس قرار گرفت:
۱- با توجه به تجارب ارزندۀ صنعت تونل کشور که طی دهههای اخیر بهدست آمده است و ضرورت استفاده از این تجربیات در جهت رشد و اعتلای صنعت تونل کشور، شعار اصلی کنفرانس چهاردهم "درسآموختههای چالشهای گذشته" انتخاب شد و تلاش شد که در این همایش، مهمترین چالشهای گذشتۀ تونلسازی کشور، معرفی و راهکارهای بهکار گرفته شده برای غلبه بر این چالشها مورد بحث و تبادل نظر قرار گیرد. بیشک تجربیات کسب شده میتوانند نقش بزرگی در انتخاب راهکارهای مناسب برای غلبه بر چالشها و مشکلات تونلسازی در پروژههای آینده کشور داشته باشند و در افزایش کیفیت ساخت، کاهش زمان و هزینۀ اجرا و بهبود شاخصهای ایمنی و بهداشت و معیارهای زیستمحیطی مؤثر باشند. بدیهی است انجمن تونل ایران با پیروی از شعار "درسآموختههای چالشهای گذشته" و همراستا با اهداف کلان انجمن بینالمللی تونل (ITA) و شعار "راهحلهای زیرزمینی برای زندگی بهتر" نظاممندسازی ساخت و بهرهبرداری فضاهای زیرزمینی را در دستور کار خود در سالهای آتی قرار خواهد داد.
۲- بررسی و ارائه راهکارهای مناسب برای غلبه بر چالشها و اشکالات موجود در قراردادهای تونلسازی کشور و ترغیب ذینفعان به بهرهگیری از استانداردهای جدید جهانی در قراردادهای تونلسازی یکی از اهداف انجمن تونل ایران در جهت کاهش مشکلات مدیریتی و اجرایی پروژههای زیرزمینی محسوب میشود. انجمن تونل ایران با توجه به اهمیت این موضوع با جدیت، تدوین و ابلاغ آئیننامههای مرتبط با موضوع را توسط سازمان برنامه و بودجه کشور پیگیری خواهد نمود. این موضوع یکی از زمینههای فعالیت کارگروه شماره ۳ انجمن تونل (کارگروه امور قراردادی) در آینده خواهد بود.
۳- مدیریت دانش یکی از ضروریات در ثبت تجربیات و درسآموختههای چالشهای گذشته شناخته میشود. بنابراین، لازم است سازمانهای متولی پروژههای تونلسازی (کارفرمایان، پیمانکاران و مشاوران) فرایندهای سازمانی خود را بر اساس روشهای نوین ثبت دانش طراحی و اجرا نمایند و ضمن ایجاد زمینههای همکاری با سایر سازمانها، انجمنها و دانشگاهها در زمینۀ ثبت دانش، فرایند بهاشتراکگذاری اطلاعات را تسهیل نمایند.
۴- در راستای تحقق بخشی از اهداف شعار "درسآموختههای چالشهای گذشته"، انجمن تونل ایران بهزودی وبسایتی را جهت ثبت درسآموختههای پروژههای مختلف راهاندازی خواهد کرد. بنابراین، از همۀ سازمانهای دستاندرکار تونلسازی کشور دعوت میشود، تجارب حاصل از پروژههای گذشته را برای درج در این وبسایت برای دبیرخانۀ انجمن تونل ایران ارسال نمایند. بدیهی است این تجارب و درسآموختهها بعد از داوری توسط اساتید و کارشناسان مجرب به نام سازمان/شرکت ارسالکننده در وبسایت مورد نظر منتشر خواهد شد.
۵- انجمن تونل ایران، تدوین سند راهبردی تونلسازی و تونلداری برای یکپارچهسازی اهداف کلانِ حفظ و توسعۀ زیرساختهای اساسی کشور را با جدیت دنبال خواهد نمود. انجمن تونل ایران پیگیریهای لازم برای تأسیس نظام مهندسی تونل را نیز در دستور کار خود قرار خواهد داد.
۶- آموزش به عنوان یکی از ضروریترین راهبردهای افزایش کیفیت و ارتقاء فنآوری کشور در حوزۀ تونلسازی مورد توجه انجمن تونل ایران قرار خواهد گرفت. برگزاری سمینارهای ماهانه، کارگاههای آموزشی ملی و بینالمللی و نشستهای تخصصی از جملۀ فعالیتهای گذشتۀ انجمن تونل بوده که در آینده با جدیت بیشتر دنبال خواهد شد.
۷- بدون شک، توسعۀ پایدار هر کشور وابسته به توسعۀ متوازن همۀ بخشها از جمله صنعت تونلسازی و ساخت فضاهای زیرزمینی میباشد. امروزه، تونلها و فضاهای زیرزمینی دارای کاربریهای فراوانی از جمله حمل و نقل ریلی و جادهای، انتقال آب و روانابهای سطحی، نیروگاههای برقآبی، فضاهای خدماتی و تفریحی (پارکینگ، مجموعههای فروشگاهی، سالنهای ورزشی)، معادن زیرزمینی، ذخیرهسازی مواد هیدروکربوری، پناهگاههای نظامی و ... هستند. ایران نیز به عنوان کشوری در حال توسعه، برای دستیابی به اهداف توسعۀ کلان نیازمند ارتقاء بیش از پیش زیرساختهای خود از جمله فضاهای زیرزمینی میباشد. بنابراین، پیشبینی میشود تونلسازی بخش بزرگتری از صنعت کشور را در حوزههای عمرانی و معدنی در سالهای آینده به خود اختصاص دهد. قطعاً جلب توجه مدیران و عموم مردم به مزایای این صنعت زیربنایی و همچنین تأکید بر نقش آن در توسعۀ کشور ضرورتی انکارناپذیر محسوب میشود. انتخاب و تصویب "روز تونل" در تقویم رسمی کشور، برنامهای است که در راستای تحقق این هدف از سوی انجمن تونل ایران پیگیری خواهد شد.
۸- با توجه به کاهش ذخیره سطحی برخی از معادن سطحی مهم کشور و ضرورت دسترسی آسانتر به ذخایر عمیق و همچنین با در نظر گرفتن بیشتر بودن آثار سوء زیستمحیطی در روشهای سطحی نسبت به روشهای استخراج زیرزمینی، لزوم بررسی راهکارهای مناسب برای زیرزمینی کردن معادن در کشور احساس میشود. بنابراین، یکی از زمینهها برای همکاری و تعامل بیشتر متخصصین در دو حوزۀ تونلسازی و معدنکاری، بحث استخراج زیرزمینی معادن کشور میباشد. به ویژه، استفاده از تکنولوژیهای پیشرفته در حفاری مکانیزه (انواع ماشینهای تونلسازی) که میتواند در بالا بردن بهرهوری معادن، کاهش هزینههای استخراج و افزایش ایمنی بسیار مفید باشد، زمینهای برای همکاری بیشتر این دو بخش از صنعت کشور محسوب میشود. انجمن تونل ایران در راستای ارتقاء دانش تونلسازی کشور وظیفه دارد با دعوت از مدیران، کارشناسان و صنعتگران با تجربۀ هر دو بخش برای تشکیل جلسات کارشناسی مشترک در جهت رفع چالشهای این موضوع، زمینههای لازم برای این همکاری را فراهم نماید. این موضوع یکی از زمینههای فعالیت کارگروه شماره ۱۴ انجمن تونل (کارگروه حفاری مکانیزه) در آینده خواهد بود.
۹- یکی از نیازهای اساسی ارتقای صنعت تولسازی کشور به ویژه در بخش تولید تجهیزات داخلی (که حمایت از آن مورد تأکید انجمن تونل میباشد)، دسترسی به امکانات آزمایش وکنترل عملکرد این تجهیزات در یک پروژۀ واقعی است. خوشبختانه به همت پژوهشگاه سازندگی قرارگاه خاتمالانبیاء (ص)، مجموعهای از تونلها و فضاهای زیرزمینی تحت عنوان "مجموعۀ پردیس فضاهای زیرزمینی" با امکانات بسیار خوب آماده بهرهبرداری صنعتگران میباشد. انجمن تونل ایران در راستای رسالت خود در جهت گسترش دانش تونلسازی و کمک به توسعۀ صنعت تونل کشور حمایت خود را از این مجموعه اعلام مینماید و توصیه میکند که کلیۀ سازمانهای دستاندرکار تونلسازی کشور (کارفرمایان، پیمانکاران و تولیدکنندگان) با حمایت و بهرهگیری از خدمات این مجموعه، گامی مؤثر در زمینۀ خودکفایی و بومیسازی تجهیزات تونلی کشور بردارند.
۱۰- امروزه اهمیت حوزه رقومیسازی پروژهها و مدلسازی اطلاعات ساخت (BIM) در تمامی فرآیندهای طراحی، احداث، بهرهبرداری و نگهداشت انواع فضاهای زیرزمینی، به منظور مدیریت بهتر اطلاعات و حداقل نمودن تداخلات پروژهها بر همگان روشن است. همچنین نیاز روزافزون حوزه تونلسازی به دانش و راهکارهای دیجیتال و فناوریهای نوین شبیهسازی، کاملا مشهود است. از اینرو، انجمن تونل ایران در راستای معادلسازی با کارگروه شماره ۲۲ انجمن جهانی تونل، اقدام به ایجاد کارگروه مدلسازی اطلاعات نموده است تا با تشکیل تیمی از مسئولین کشوری، اساتید دانشگاهی و دستاندکاران این حوزه و با تعامل سازنده با سازمانها و شرکتهای دولتی و خصوصی (کارفرمایان، مشاوران، پیمانکاران و سازندگان تجهیزات مربوطه) گامی مؤثر در زمینۀ استفاده از این فناوری در پروژههای زیرزمینی بردارد. برگزاری همایشهای علمی و صنعتی در راستای ارتقای دانش و انتقال تجربیات، از جملۀ اقدامات اولیهای است که توسط انجمن تونل ایران پیگیری خواهد شد. از همه متخصصین و علاقمندان این حوزه دعوت به عضویت و همکاری افتخاری در این کارگروه میشود.
هیات مدیره انجمن تونل ایران ضمن ارسال این بیانیه به مدیریت ارشد وزارتخانهها و سازمانهای مرتبط، ضمن درخواست مجدانه از تمامی مسئولین مرتبط با موضوع برای همکاری درتحقق اهداف کلان و بلندمدت این بیانیه و پیادهسازی آن در نظام فنی و اجرایی کشور، پیگیری آن از ارکان ذیربط را آغاز خواهد نمود.
دکتر جعفر حسنپور
دبیر چهاردهمین کنفرانس تونل ایران
|